Recenzje tematycznie

niedziela, 29 marca 2020

57) "Starożytny Egipt w poezji polskiej.Od Biernata z Lublina do Macieja Zembatego" Leszek Zinkow

   Starożytny Egipt to nie tylko pole do popisu dla historyka, archeologa czy egiptologa. Kemet był i jest inspiracją również dla artystów. Najbardziej znane motywy związane są z przemysłem filmowym z mumią w tle (mniej i bardziej udane próby zaadaptowania tego wątku), muzycznym, np. w operze oraz ze współczesną popkulturą oraz niezgłębioną rzeszą prozy od samej starożytności po dziś. Mamy w czym przebierać i wybierać, ale gdy przychodzi, co do naszego rodzimego podwórka to już nieco trudniej się odnaleźć, ale można wyłowić piękne perełki. Warto pamiętać, że literatura to nie tylko proza, ale i poezja, muza słowem natchniona, co rymem wersy życia plecie. Naprzeciw temu wyzwaniu wyszedł nie kto inny jak sam Leszek Zinkow, znawca dziedzictwa antyku, autor wielu cenionych publikacji dot. spuścizny kulturowej Egiptu w Polsce. "Starożytny Egipt w poezji polskiej" ma za zadanie wypełnić lukę w piśmiennictwie naukowym.
   Autor w swojej książce wziął na warsztat poezję od renesansu do czasów współczesnych, dobierając utwory tak, by rzeczywiście opowiadały czytelnikowi o Egipcie lub motywach ściśle z nim związanych, bez żadnych luźnych dywagacji. Praca nad tym zagadnieniem na pewno nie była łatwa, ale zaowocowała zbiorem naprawdę dobrze wyselekcjonowanych utworów.
   Książkę rozpoczyna blisko 80-stronicowy wstęp z dokładnym omówieniem zainteresowania starożytnym Egiptem przez wieki w ogólnoświatowej kulturze. Śmiem nazwać to mini kompendium wiedzy na ten temat. To wiele ciekawostek, niezwykle rozbudowane przypisy, które są bezcennym uzupełnieniem. Następnie występuje wybór tekstów, posegregowanych chronologicznie i według autorów. Każdy utwór poetycki poprzedza krótki biogram poety, skupiający się głównie na jego powiązaniu z Egiptem, krótkie wspomnienie o utworach tylko korzystających z motywów egipskich i przytoczenie właściwych tekstów. Każdy wiersz opatrzono wyczerpującymi przypisami. Tak naprawdę to one służą za komentarz, bo jako takiej uwagi co do treści w litym tekście nie ma. Myślę, że to błąd, który nieco umniejsza wartość tej pozycji. Przydałoby się chociaż słowo od autora książki co do treści wiersza, choćby krótka interpretacja. Mimo to, przypisy rekompensują tą drobną niedogodność.
   Zarówno wstęp, jak i przypisy są utrzymane na jak najwyższym poziomie merytorycznym, a jednocześnie napisane przystępnym językiem, przez co lekturę czyta się naprawdę przyjemnie. We wstępie zawarto podstawowy wykaz literatury przedmiotu, który, niestety, nie wyczerpuje tematu. Brakuje tu zbiorczej bibliografii, która zebrałaby również literaturę wykorzystaną do przypisów w drugiej części książki. Jej brak nieco ogranicza pole manewru dla dociekliwego czytelnika, który chciałby sięgnąć do konkretnej pozycji po dłuższym czasie od zakończenia tej lektury, a szukanie konkretnego przypisu może nie tylko utrudnić zadanie, ale i zniechęcić.
  Sądzę, że "Starożytny Egipt w poezji polskiej" jest godną uwagi lekturą dla każdego zakochanego w historii Kemet. Przytoczone tu wiersze Asnyka czy Słowackiego potrafią  chwycić za serce, wzruszając i inspirując. Szkoda, że pominięto zbiorczą bibliografię i jeden konkretny komentarz do każdego utworu.
   Jest to pozycja dla każdego zainteresowanego historią literatury lub wykorzystaniem starożytnych motywów w kulturze. Jeśli to lubicie, to jest to książka dla Was.


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz